Το άρθρο 24 του Συντάγματος, που αφορά την προστασία του περιβάλλοντος, διατυπώθηκε για πρώτη φορά το 1975, ήταν πρωτοποριακό για την εποχή του και έχει συμβάλει αποφασιστικά στη διαφύλαξη του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος της χώρας, τα τελευταία σαράντα πέντε χρόνια. Σύμφωνα με αυτό, το Κράτος υποχρεούται να λαμβάνει ιδιαίτερα προληπτικά ή κατασταλτικά μέτρα για τη διαφύλαξη του περιβάλλοντος.
Στη Βουλή συζητείται η αναθεώρηση ορισμένων άρθρων του Συντάγματος και τα πολιτικά κόμματα έχουν καταθέσει τις προτάσεις τους. Ο ΣΥΡΙΖΑ, ακολουθώντας μία πολύ συντηρητική πολιτική, δεν προτείνει τροποποίηση του άρθρου 24. Όμως τις τελευταίες δεκαετίες έχουν επέλθει πολύ σημαντικές μεταβολές, άγνωστες ή ανύπαρκτες πριν από 40 – 50 χρόνια, που επηρεάζουν ευθέως το περιβάλλον και απαιτούν τη λήψη προληπτικών και κατασταλτικών μέτρων. Για παράδειγμα, η έννοια της αειφορίας είναι μοντέρνα, η κλιματική αλλαγή αλλάζει άρδην τα δεδομένα στη γεωργία, τον τουρισμό, τον σχεδιασμό των πόλεων, τις μεταφορές. Για τους υδάτινους πόρους, επίσης, χρειάζεται ιδιαίτερη μέριμνα. Ορθώς λοιπόν η Νέα Δημοκρατία προτείνει, μεταξύ άλλων, στην πρότασή της για αναθεώρηση του άρθρου 24, τη λήψη μέτρων για την αντιμετώπιση του φαινομένου της κλιματικής αλλαγής, για τη διαχείριση των υδάτινων πόρων και την ενίσχυση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ). Όμως, κατά την άποψή μου, πρέπει να γίνει ένα ακόμη βήμα πιο μακριά. Προτείνω να περιληφθεί στο προς αναθεώρηση άρθρο 24 του Συντάγματος και η προστασία της γης υψηλής παραγωγικότητας.
Η γεωργική γη υψηλής παραγωγικότητας προστατεύεται μεν με Νόμο (άρθρο 56 του Ν. 2637/1998, όπως ισχύει), αλλά δυστυχώς μέχρι σήμερα, δεν έχει καν ξεκινήσει η διαδικασία οριοθέτησής της! Στη γη υψηλής παραγωγικότητας απαγορευόταν, αρχικά, η άσκηση οποιασδήποτε άλλης δραστηριότητας πλην της γεωργικής εκμετάλλευσης, εκτός εάν επρόκειτο για στρατιωτικά έργα ή μεγάλα αναπτυξιακά έργα του Δημοσίου. Πολλές φορές όμως, αυτή η γη έχει αλλάξει χρήση, κατά παράβαση της νομοθεσίας και παρά τις εντολές που έχουν κατά καιρούς δοθεί από φωτισμένες ηγεσίες του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης
Επιπλέον, έχουν εκδοθεί νόμοι, η εφαρμογή των οποίων έχει επιφέρει σημαντικά πλήγματα στην προστασία της γης υψηλής παραγωγικότητας. Ενδεικτικά αναφέρω τον Ν. 3851/2010, με τον οποίο επιτράπηκε να χωροθετούνται, σε γη αυτής της ποιότητας, εγκαταστάσεις ΑΠΕ. Ειδικότερα, επιτράπηκε η χωροθέτηση φωτοβολταϊκών συστημάτων, παρά το γεγονός ότι το Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο για τις ΑΠΕ απαγόρευε την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών στις γαίες υψηλής παραγωγικότητας. Αυτές οι τροποποιήσεις της νομοθεσίας αποτελούν σοβαρή περιβαλλοντική υποβάθμιση, ενώ οδηγούν σε συρρίκνωση, ή οριστική απώλεια, παραγωγικών γεωργικών εκτάσεων.
Γι’ αυτό προτείνω την προστασία της γης υψηλής παραγωγικότητας, καθώς αποτελεί φυσικό πόρο μη ανανεώσιμο, που βρίσκεται εδώ και χρόνια σε ανεπάρκεια. Για λόγους δημοσίου συμφέροντος και δοθέντος ότι πρέπει να λογίζεται ως κοινωνικό αγαθό, οφείλουμε να τη διαφυλάξουμε, όση απέμεινε, στο σύνολό της. Αυτό θα επιτευχθεί με την αναφορά της στο αναθεωρημένο Σύνταγμα.
Παράλληλα, πρέπει να κινηθεί αμέσως η διαδικασία οριοθέτησής της, βάσει των κριτηρίων που έχουν τεθεί προ δεκαετίας περίπου και στη συνέχεια να διαφυλαχθεί ως κόρη οφθαλμού. Αυτονόητο είναι ότι στην οριοθετημένη, πλέον, γη θα απαγορεύεται η αλλαγή χρήσης της.
Το μέλλον επιφυλάσσει δυσκολίες και αυτή η γη πρέπει να είναι διαθέσιμη εσαεί. Άλλωστε και η, έστω διστακτική, επιστροφή νέων ανθρώπων στα χωριά, στα χρόνια της μεγάλης κρίσης, προκείμενου να ασχοληθούν με τη γη των προγόνων τους, συνηγορεί στη διαφύλαξη αυτής της γης υψηλής παραγωγικότητας.