Ποια είναι η ιστορία της καντάδας στην Πρέβεζα;

Όπως σε όλες τις μικρές πόλεις της Ελλάδος, δεν υπήρχαν οι ορχήστρες τότε, υπήρχαν διάφορες παρέες που κάνανε το κέφι στα μαγαζιά. Τέτοιες παρέες είχε πολλές η Πρέβεζα, η οποία πραγματικά φημιζόταν, γιατί εκτός από τη φωνητική μουσική παίζανε και όργανα ακόμα, παίζανε κιθάρες, κορνέτες, ακορντεόν, παίζανε πάρα πολλά όργανα… Και επειδή η Πρέβεζα τότε ήτανε μια πολιτεία που δεν είχε αυτοκίνητα και οι νύχτες ήταν ήσυχες, εμείς μαζευόμασταν στην ταβέρνα το βράδυ και από την ταβέρνα παίρναμε τις κιθάρες και φέρναμε γύρα όλη την Πρέβεζα, σε σημείο που, για να μη μας ενοχλούνε, η αστυνομία μας προστάτευε, ενώ τους άλλους δεν τους άφηνε να τραγουδάνε. Η Πρέβεζα ήτανε μια πολιτεία στην οποία ωρίμαζε το είδος αυτού του τραγουδιού. Δεν τραγουδούσαν στις άλλες πόλεις της Ελλάδας. Η Πρέβεζα είχε αυτό το χάρισμα, ήταν στοιχείο της πόλης.

Η καντάδα σχετίζεται κυρίως με τα Επτάνησα. Θεωρείτε ότι η Πρέβεζα επηρεάστηκε από το Ιόνιο;

Βέβαια, επηρεάστηκε η Πρέβεζα, δεν μπορούσε να γίνει αλλιώς, γιατί πάρα πολλοί κάτοικοι των Ιονίων νήσων ήρθανε και μείνανε στην Πρέβεζα και αυτοί αποτέλεσαν στέκια, αποτέλεσαν εστίες που αναπτύχθηκε η καντάδα.

Εσείς πότε ξεκινήσατε να ασχολείστε με τις καντάδες;

Από το Γυμνάσιο, από το 1948. Η Πρέβεζα είχε αυτό το χάρισμα, το να τραγουδάνε στις ταβέρνες και στις γειτονιές, ήταν πάρα πολύ διαδεδομένο αυτό το είδος μουσικής στην πόλη.

Τι περιεχόμενο είχαν οι καντάδες;

Συνήθως τα τραγούδια ήταν ερωτικά, τραγούδαγαν τα παιδιά για να ακούν οι κοπέλες. Ο καθένας που αγάπαγε μια κοπέλα, πηγαίναμε παρέα και της τραγουδάγαμε το βράδυ. Και παρότι η αστυνομία τότε το απαγόρευε διότι το τραγούδι ξύπναγε τους ανθρώπους που ήθελαν να πάνε για δουλειά την επόμενη μέρα, εν τούτοις όταν ήμασταν εμείς, η παρέα, η αστυνομία μας προστάτευε.

Οι καντάδες τραγουδιόντουσαν και κάπου αλλού εκτός από τις ταβέρνες; Για παράδειγμα, σε πανηγύρια ή σε γιορτές;

Όχι, τραγουδιόντουσαν πάρα πολύ στις ταβέρνες. Την εποχή εκείνη στην Πρέβεζα η μοναδική διασκέδαση ήταν η ταβέρνα. Δεν είχε τίποτα άλλο πέρα από τα μαγαζιά αυτά, που πούλαγαν το κρασί και τους μεζέδες: τον Αμβρόσιο, τον Γκάφα και άλλα, στα οποία σύχναζαν οι νέοι της εποχής και αφού εκεί τα πίνανε, μετά κάνανε και μια γύρα στην πόλη. Τα βράδια μετά τις δώδεκα που η ταβέρνα έκλεινε, το γλέντι συνεχιζόταν στις γειτονιές.

Πώς μαθαίνονταν τα τραγούδια, από πατέρα σε γιο;

Από τις συναναστροφές. Ήξερε ένας ένα τραγούδι απ’ τον πατέρα του ή απ’ το περιβάλλον του και το μαθαίναμε κι εμείς. Προφορικά, κάνοντας παρέα με παλιότερους μαθαίναμε κι εμείς τα τραγούδια αυτά.

Υπήρχαν επαγγελματίες κανταδόροι ή το ασκούσαν όλοι αποκλειστικά ως χόμπι;

Όχι, ερασιτέχνες όλοι. Υπήρχαν ορισμένοι οι οποίοι παίζανε στην ορχήστρα. Παίζανε ακορντεόν, κιθάρα, μπουζούκι, κορνέτα, παίζανε διάφορα όργανα και φτιάχνανε την ορχήστρα. Και μία από τις ορχήστρες ήταν και η “Καλλιτεχνι-κή Συντροφιά της Πρέβεζας”, έτσι λεγόταν. Η Καλλιτεχνική Συντροφιά ήτανε ξακουστή εδώ στην Ήπειρο. Έκαναν χορό τα Γιάννενα ή η Άρτα, αυτούς φώναζαν. Δεν είχαν τότε εδώ στην Ήπειρο άλλες ορχήστρες. Μόνο η Πρέβεζα είχε και αυτή λόγω την Επτανήσων.

Ποια είναι η θέση της καντάδας στη σημερινή Πρέβεζα;

Σήμερα δεν υπάρχει καντάδα. Έχει σταματήσει το φαινόμενο αυτό, διότι τα μαγαζιά τα οποία υπήρχαν τότε ήταν συνήθως στέκια, δηλαδή ήταν μαγαζιά όπως του Αμβρόσιου, του Μυζίκου, που δεν είχαν μουσική, αλλά τραγούδι. Αυτά τα πράγματα σιγά σιγά ξεφτίσανε, έφυγαν από τον πρωταγωνιστικό ρόλο. Αναπτύχθηκαν τα πικάπ, ενώ πριν δεν υπήρχαν τέτοια πράγματα εδώ. Αν είχε ένα γραμμόφωνο κάποιος και δυο τρεις δίσκους, αυτός ήταν ο Κατσικοβόρδος, ο οποίος ήταν παλιός κανταδόρος και μερακλής, του άρεσαν τα τραγούδια και είχε ένα μαγαζί.

Μπορεί  να  αναβιώσει  η  καντάδα  στην  Πρέβεζα;

Αποκλείεται να αναβιώσει η καντάδα στην Πρέβεζα. Δεν τραγουδάει τώρα ο  κόσμος. Μετά εξαπλώθηκαν τα πικάπ, εξαπλώθηκαν τα γραμμόφωνα, τα μαγαζιά είχανε μουσική δική τους. Με το πικάπ χάθηκαν οι κανταδόροι από την Πρέβεζα. Γιατί μπορεί στο μαγαζί να υπήρχαν 30 πελάτες και στους 25 να άρεσε το πικάπ. Δεν ήθελαν τραγούδια κι έτσι σταμάτησε να τραγουδά ο κόσμος. Χώρια η φτώχεια που κάλπαζε. Δεν είχε ο κόσμος διάθεση να βγει και να τραγουδήσει, τον απασχολούσανε άλλα προβλήματα, το θέμα της εργασίας, το θέμα της αποκατάστασης.

Εσείς πότε σταματήσατε να τραγουδάτε καντάδες;

Εγώ σταμάτησα από το 1960. Εδώ και 50 χρόνια, γιατί άρχισε η μουσική να μπαίνει, οπότε σιγά σιγά αυτοί που τραγουδούσαν περιορίστηκαν. Ενώ πρώτα έλεγε ο άλλος «πάμε να ακούσουμε τα παιδιά», μετά σιγά σιγά μπήκαν τα πικάπ, μπήκαν τα καινούρια τραγούδια, μπήκαν οι δίσκοι, μπήκαν τα μαγνητόφωνα, μπήκαν τα κασετόφωνα και γέμισε ο τόπος. Πήγαινες να κάτσεις στο μαγαζί και ο άλλος δεν ήθελε, έλεγε στο μαγαζάτορα να βάλει ένα δίσκο. Έβαζε το δίσκο και κανείς δεν τραγούδαγε, ποιος να τραγουδήσει…

Αν μπορούσατε θα ξαναφέρνατε το έθιμο της καντάδας στην Πρέβεζα;

Είναι πολύ δύσκολο. Δεν υπάρχουν ειδικά μαγαζιά τώρα, τότε ήταν τα μαγαζιά τα ίδια στα οποία σύχναζαν αυτοί που τραγουδούσαν. Τα μαγαζιά αυτά έκλεισαν. Παλιότερα η καντάδα ήταν τρόπος διασκέδασης, αλλά οι εποχές αλλάξανε, αλλάξανε τα ήθη και τα έθιμα…

Άλκηστις Κυρίτση, Στρατούλα Κουτρούμπα, Ελισάβετ Τσαούση, Γεράσιμος Μαρκής, μαθητές Α’ Γυμνασίου Μουσικού Σχολείου Πρέβεζας

Εφημερίδα “Στη Διαπασών”