Εκεί που κοιμάσαι σου κόβεται η αναπονή… Ξυπνάς χαράματα και αισθάνεσαι δυσφορία, σαν να πνίγεσαι… Τρομακτικό!
Το ίδιο τρομακτικό όταν δεν συμβαίνει σε σένα αλλά στον αγαπημένο σου. Ροχαλίζει δυνατά και ξαφνικά σταματά. Δεν ακούς τίποτα. Αγωνιάς. Είσαι έτοιμη να τον σκουντήξεις για να πάρει ανάσα… και τότε πετάγεται από τον ύπνο του ιδρωμένος… Σοκ!
Μήπως πίσω από όλα αυτά κρύβεται η υπνική άπνοια;

«Το σύνδρομο άπνοιας στον ύπνο είναι μια πάθηση που χαρακτηρίζεται από επεισόδια διακοπής της αναπνοής που συμβαίνουν κατά τη διάρκεια του ύπνου» εξηγεί ο πνευμονολόγος Πέτρος Οικονομίδης.

MHN TO ΠΑΙΡΝΕΙΣ ΑΨΗΦΙΣΤΑ
«Να δεις που για όλα θα φταίει εκείνο το άτιμο σουβλάκι που έφαγα βραδιάτικα!» σκέφτεσαι και πέφτεις και πάλι για ύπνο. Όμως η άπνοια επιστρέφει και την επόμενη νύχτα. Γιατί να ταλαιπωρείσαι;

Εκτός από τη γαλήνη του ύπνου σου, η άπνοια μπορεί να έχει ολέθριες συνέπειες και στην υγεία σου. «Οι πιο σημαντικοί κίνδυνοι που εγκυμονεί η παρουσία συνδρόμου άπνοιας είναι η αυξημένη θνησιμότητα από το καρδιαγγειακό (εμφράγματα, εγκεφαλικά επεισόδια), και η αυξημένη πιθανότητα τροχαίου ή εργατικού ατυχήματος λόγω υπνηλίας» εξηγεί ο πνευμονολόγος Πέτρος Οικονομίδης.

Άλλωστε η άπνοια δεν κάνει εξαιρέσεις. Αφορά τόσο στις γυναίκες, όσο και τους άνδρες κάθε ηλικίας. Σύμφωνα με έρευνες ο «ενοχλητικός βραδινός επισκέπτης» χτυπά το 4-6% του συνολικού πληθυσμού.

ΠΟΤΕ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΝΗΣΥΧΗΣΩ;
Τα σημάδια της άπνοιας είναι πολύ συγκεκριμένα. Πάρε λοιπόν χαρτί και μολύβι και σημείωσε ποια είναι εκείνα τα συμπτώματα που πρέπει να σε οδηγήσουν στην πόρτα κάποιου ειδικού:

– Ροχαλίζεις έντονα τη νύχτα (χωρίς να σημαίνει ότι όποιος ροχαλίζει κάνει άπνοιες)
– Ξυπνάς μέσα στον ύπνο σου, έχοντας την αίσθηση πως πνίγεσαι
– Νιώθεις συνεχώς εξαντλημένη κατά τη διάρκεια της ημέρας και έχεις υπνηλία
– Έχεις αυξημένη αρτηριακή πίεση
– Πιάνεις πολλές φορές τον εαυτό σου να δυσκολεύεται να θυμηθεί πράγματα ή να συγκεντρωθεί
– Υποφέρεις συχνά από πονοκεφάλους
– Σεξουαλική δυσλειτουργία
– Διαταραχές της προσωπικότητας (πχ ευερεθιστότητα )

Ο Αμερικανικός Οργανισμός Υπνικής Άπνοιας (ASAA) έχει αναρτήσει στο δικτυακό του χώρο 5 απλές ερωτήσεις με τις οποίες μπορείς να έχεις τις πρώτες ενδείξεις πως χρειάζεσαι βοήθεια. Δες το ερωτηματολόγιο εδώ και απάντησε στις ερωτήσεις. Σε περίπτωση που απαντήσεις καταφατικά σε κάποια από αυτές καλό είναι να ζητήσεις τη συμβουλή ενός ειδικού.

ΤΙ ΜΠΟΡΩ ΝΑ ΚΑΝΩ;
Απάντησες σε όλες τις ερωτήσεις καταφατικά; Δεν είναι ανάγκη να τρέξεις να καλέσεις ασθενοφόρο. Άλλωστε, την τελική διάγνωση θα την κάνει ο γιατρός σου. Σε κάθε περίπτωησ τα αίτια της υπνικής άπνοιας είναι πολλά και διαφορετικά.

Μπορεί λοιπόν να τα βάζεις με τα γονίδιά σου, με τη γιαγιά σου της οποίας κληρονόμησες την ελαφρώς «γαλλική» μυτούλα ή τις υπερτοφικές αμυγδαλές, όμως υπάρχουν και κακές συνήθειες που προκαλούν ή επιδεινώνουν το πρόβλημα.

Ανατομικά προβλήματα
Πρόκειται για ανατομικά προβλήματα που θα εμποδίσουν την αναπνοή ενώ εσύ κοιμάσαι. Το λεγόμενο «στραβό» διάφραγμα, ο οπισθογναθισμός (ανατομικές παραλλαγές που φράζουν τον αεραγωγό και κατ’ επέκταση την αναπνοή) και οι υπερτροφικές αμυγδαλές μπορούν να επηρεάσουν τον «γαλήνιο» ύπνο σου.

Κακές συνήθειες
Εκτός όμως από τα παραπάνω για τα οποία δεν ευθύνεσαι, υπάρχουν συνήθειες της καθημερινότητας που μπορούν να επιδεινώσουν ή ακόμη και να προκαλέσουν δυσκολία αναπνοής την ώρα που κοιμάσαι. Κάποιοι από αυτούς σύμφωνα με τον κ. Οικονομίδη είναι:
– Η παχυσαρκία
– Ορισμένα φάρμακα (πχ ηρεμιστικά)
– Αλκοόλ

ΥΠΑΡΧΕΙ ΘΕΡΑΠΕΙΑ;
Αρχικά θα πρέπει να είσαι πολύ πιο προσεκτική με το αλκόολ, το κάπνισμα ή τα παραπάνω κιλά. Με λίγα λόγια οτιδήποτε επιδεινώνει το πρόβλημα. Μια πρώτη συμβουλή για κάποιον με προβλήματα άπνοιας είναι να δοκιμάσει να κοιμάται σε πλάγια θέση και όχι ανάσκελα.

Αν το πρόβλημα εξακολουθεί, τότε ο πνευμονολόγος ενδέχεται να συστήσει στον ασθενή τη χρήση μιας ειδικής μάσκας θετικής πίεσης (CPAP) κατά την διάρκεια του ύπνου. Φαντάσου κάτι σαν μάσκα οξυγονου που θα διευκολύνει την αναπνοή σου.

Τέλος, σε περίπτωση που η δυσκολία αναπνοής στον ύπνο οφείλεται σε ανατομικά προβλήματα (μύτη, γνάθος, αμυγδαλές κτλ) είναι πιθανό να χρειαστεί χειρουργική επέμβαση. Ο πνευμονολόγος Πέτρος Οικονομίδης εξηγεί πως «άλλες θεραπευτικές μέθοδοι είναι η χειρουργική αποκατάσταση ανατομικών ανωμαλιών στην σφαίρα ΩΡΛ (Ωτορινολαρυγγολογίας) και εφαρμογή ειδικών συσκευών που μετατοπίζουν την θέση ανατομικών δομών (σιαγόνα, γλώσσα) προκειμένου να διατηρείται ο αεραγωγός ανοικτός«!

ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΟ ΙΑΤΡΕΙΟ
Τη διάγνωση του συνδρόμου θα κάνει φυσικά εξειδικευμένος πνευμονολόγος. «Η διάγνωση του συνδρόμου γίνεται από εξειδικευμένα εργαστήρια με πολυσωματογραφική μελέτη ύπνου» εξηγεί ο κ. Οικονομίδης.

Αρχικά εκείνο που θα ξεκαθαρίσει ο πνευμονολόγος είναι ο τύπος άπνοιας. Σύμφωνα με τον Πέτρο Οικονομίδη η υπνική άπνοια διακρίνεται σε δύο τύπους:

– Ο πρώτος που είναι και πιο συχνός προκαλείται από επεισόδια πλήρους ή και μερικής απόφραξης των τοιχωμάτων των ανωτέρων αεραγωγών κατά την διάρκεια του ύπνου με αποτέλεσμα την διακοπή ή μείωση της ροής του εισπνεόμενου αέρα.

– Ο δεύτερος τύπος οφείλεται σε αδυναμία του εγκεφάλου να στείλει τις κατάλληλες εντολές στην περιφέρεια, δηλαδή στους μυς της αναπνοής. Αποτέλεσμα των διακοπών τις αναπνοής είναι οι μικροαφυπνίσεις με συνέπεια τον κατακερματισμό του ύπνου.