Ποιοι χάνουν και ποιοι ευνοούνται από την έκδοση σύνταξης με διαδοχική ασφάλιση

Ανοίγει ο δρόμος για τον υπολογισμό 22.000 συντάξεων με διαδοχική ασφάλιση που είχαν «κολλήσει» από το Μάιο του 2016 καθώς μόλις χθες εκδόθηκε η διευκρινιστική εγκύκλιος για την διαδικασία έκδοσή τους με βάση το νόμο Κατρούγκαλου.

Για τις παλαιότερες εκκρεμείς αιτήσεις για συνταξιοδότηση με διαδοχική ασφάλιση που ξεπερνούν τις 50.000 θα συνεχίσει να ισχύει η προηγούμενη δαιδαλώδης διαδικασία όπου η ανταλλαγή επιστολών από ταμείο σε ταμείο μπορεί να διαρκέσει και τρία χρόνια.

Η απουσία διευκρινίσεων για τις αλλαγές στο καθεστώς διαδοχικής ασφάλισης «εμπόδιζε» την έκδοση τόσο των κύριων όσο και των επικουρικών συντάξεων. Ηταν δώρο «άδωρον» λοιπόν η σύσταση 100 κλιμακίων με υπαλλήλους που θα «έτρεχαν» τη διαδικασία με κίνητρο το μπόνους των 250 ευρώ μηνιαίως αφού δεν είχαν «εργαλεία» για να δουλέψουν το 60% των αιτήσεων που αφορούσε συντάξεις με διαδοχική ασφάλιση.

Με την εγκύκλιο που υπέγραψε χθες ο υφυπουργός Εργασίας, Τάσος Πετρόπουλος, απλοποιείται η διαδικασία καθώς ο τομέας του Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ) που θα απονέμει τη σύνταξη θα υπολογίζει το ποσό ενιαία, ωσάν ολόκληρος ο χρόνος ασφάλισης να έχει διανυθεί στον ίδιο. Έτσι, η σύνταξη δεν θα είναι το άθροισμα τμηματικών ποσών ανά Ταμείο. Οι συμμετέχοντες φορείς-τομείς θα αποστέλλουν στον απονέμοντα τα απαραίτητα στοιχεία (χρόνος ασφάλισης, εισφορές)

Αρκετές κατηγορίες ασφαλισμένων θα ωφεληθούν ως προς το τελικό ποσό της σύνταξης καθώς με τον νέο τρόπο υπολογισμού της διαδοχικής σύνταξης θα εξισορροπήσουν τις απώλειες που έτσι κι αλλιώς θα έχουν με βάση το νόμο Κατρούγκαλου.

Ωστόσο μια μεγάλη κατηγορία ασφαλισμένων θα υποστεί μείωση έως και 30%. Πρόκειται για ασφαλισμένους στον πρώην ΟΑΕΕ οι οποίοι διέκοψαν τη δραστηριότητά τους εν μέσω κρίσης και μεταπήδησαν στη μισθωτή εργασία. Μεγαλύτερες μειώσεις θα υποστούν όσοι έχουν πάνω από 5 χρόνια ασφάλισης σε δευτερεύοντες φορείς (π.χ. ΙΚΑ ή ΟΑΕΕ) και υψηλούς μισθούς.

 

Ωφελημένοι από το νέο σύστημα διαδοχικής ασφάλισης θα είναι:

– όσοι συνταξιοδοτηθούν ως γονείς με «χαμηλά» όρια ηλικίας όπως και όσοι ελευθεροεπαγγελματίες του ΟΑΕΕ μπορούν να φύγουν στα 62 με τις διατάξεις ΙΚΑ.

Με τις προηγούμενες διατάξεις περί διαδοχικής ασφάλισης οι συγκεκριμένοι ασφαλισμένοι που έτσι κι αλλιώς θα υποστούν τις μειώσεις του νόμου Κατρούγκαλου θα μετρούσαν περαιτέρω μειώσεις . Κι αυτό γιατί τα όρια ηλικίας για όσους υπάγονται στις μεταβατικές διατάξεις που ισχύουν έως το 2022, διαφοροποιούνται από ταμείο σε ταμείο. Έτσι η σύνταξη από το δεύτερο ταμείο θα ήταν σημαντικά μειωμένη σε περίπτωση που δεν συμπλήρωναν και σ΄αυτό το όριο ηλικίας.

-200.000 ασφαλισμένοι που έχουν παράλληλη ασφάλιση σε δυο φορείς από το 2002 και μετά. Μπορούν να προσδοκούν σε βελτιωμένη σύνταξη καθώς χρησιμοποιούν τον παράλληλο χρόνο για προσαύξηση του ποσού. Με το παλαιό καθεστώς κινδύνευαν – με λιγότερα από 16 χρόνια ασφάλισης – να χάσουν την πρόσθετη σύνταξη.

– μηχανικοί με διαδοχική και απονέμοντα φορέα πρώην ταμεία ΔΕΚΟ – Τραπεζών, οι οποίοι “κερδίζουν” την προσαύξηση του νόμου Κατρούγκαλου επειδή πλήρωναν υψηλές εισφορές.

Οι νέες διατάξεις για τον τρόπο υπολογισμού της διαδοχικής ασφάλισης αφορούν στο σύνολο των ασφαλισμένων, ανεξάρτητα από το πότε πρωτοασφαλίστηκαν.

Ως προς τον τρόπο υπολογισμού λαμβάνονται υπόψη ως συντάξιμες αποδοχές ο μέσος όρος των αποδοχών που σχηματίζονται από τις εισφορές που έχουν καταβληθεί ετησίως από την 1/1/2002 κι έπειτα και μέχρι την ημερομηνία υποβολής του αιτήματος. Το ποσό της σύνταξης καταβάλλεται ολόκληρο για το σύνολο του χρόνου ασφάλισης στο όριο ηλικίας του φορέα ο οποίος έκρινε το δικαίωμα συνταξιοδότησης.

 

Σύμφωνα με την εγκύκλιο θα ακολουθείται η εξής διαδικασία:

Η αίτηση εξετάζεται αρχικά από τον εντασσόμενο στον ΕΦΚΑ φορέα, στον οποίο υπάγεται ο ασφαλισμένος τη στιγμή της υποβολής. Βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας, ο τομέας του ΕΦΚΑ που θα χορηγήσει τη σύνταξη θα είναι αυτός στον οποίο ο ασφαλισμένος έχει 1.500 ημέρες ασφάλισης, από τις οποίες 500 μέσα στην τελευταία 5ετία πριν την υποβολή της αίτησης και εναλλακτικά 1.000 ημέρες συνολικά εκ των οποίων 300 τελευταίες πριν την αίτηση.

Εφόσον δεν υπάρχει η προϋπόθεση αυτή, η δυνατότητα συνταξιοδότησης εξετάζεται από τους άλλους φορείς στους οποίους έχει ασφαλιστεί ο εργαζόμενος, με πρώτον εκείνο στο οποίο έχει τον περισσότερο χρόνο. Για τη συμπλήρωση των προϋποθέσεων, δηλαδή ειδικά για τις 500 ή 300 τελευταίες ημέρες ασφάλισης, εξακολουθούν να υπολογίζονται ο χρόνος πραγματικής ασφάλισης και ο χρόνος προαιρετικής ασφάλισης.

Για το σύνολο των ημερών (1.500 ή 1.000) μπορεί να συνυπολογιστεί και ο χρόνος της στρατιωτικής θητείας κατόπιν εξαγοράς.

Αντίστοιχη διαδικασία όπως στον ΕΦΚΑ θα ακολουθείται για την επικουρική σύνταξη και το εφάπαξ βοήθημα.

Με άλλη εγκύκλιο του υπουργείου εργασίας διευκρινίζεται ο τρόπος υπολογισμού της διακρατικής σύνταξης με βάση τον χρόνο ασφάλισης στον ΕΦΚΑ, τα έτη διαμονής στην Ελλάδα και τον συνυπολογισμό των περιόδων ασφάλισης ή κατοικίας σε άλλες χώρες, σύμφωνα με τους Κανονισμούς της Ε.Ε. και τις διμερείς συμβάσεις.

Οι παράγοντες που λαμβάνονται υπόψη για τη θεμελίωση και το ύψος των διακρατικών αυτών συντάξεων στηρίζονται στην Ενωσιακή Αρχή του συνυπολογισμού περιόδων ασφάλισης και κατοικίας.

Ως εκ τούτου, τα ποσά τα οποία προκύπτουν, σε εφαρμογή του άρθρου 7, παρ. 2 του Ν. 4387/2016, δεν είναι συγκρίσιμα με τις συντάξεις τις οποίες εκδίδει ο ΕΦΚΑ για τον χρόνο ασφάλισης που διανύεται αποκλειστικά στην Ελλάδα.

 

Μαίρη Λαμπαδίτη